TỌA ĐÀM “GÓP Ý DỰ THẢO SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU CỦA MỘT SỐ THÔNG TƯ CỦA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VỀ GIÁO DỤC HÒA NHẬP”: NỖ LỰC THU HẸP KHOẢNG CÁCH GIỮA CHÍNH SÁCH VÀ THỰC TIỄN

(Trực tuyến) – Ngày 18/7/2025, Viện Tài chính vi mô và Phát triển cộng đồng (MACDI) tổ chức tọa đàm trực tuyến “Góp ý Dự thảo sửa đổi một số Thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo về giáo dục hòa nhập”. Buổi thảo luận trở thành cầu nối quan trọng, quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, giáo viên và phụ huynh để cùng tìm lời giải cho bài toán xây dựng một môi trường giáo dục hòa nhập hiệu quả và nhân văn.

Những quy định còn “làm khó” người trong cuộc

Mở đầu buổi tọa đàm, ông Võ Xuân Hòa, Quản đốc dự án của MACDI, đã trình bày tổng quan các điểm mới trong dự thảo sửa đổi Thông tư 27/2024/TT-BGDĐT và Thông tư liên tịch 42/2013/TTLT-BGDĐT-BLĐTBXH-BTC. Nhiều thay đổi tích cực đã được ghi nhận, như việc cắt giảm thủ tục hành chính khi bỏ yêu cầu “bản sao có công chứng” trong hồ sơ, điều chỉnh chính sách học phí, hay việc Thông tư 27 mở ra cơ chế tiếp cận các nguồn vốn đa dạng hơn cho các trường lớp chuyên biệt. Ông Hòa nhấn mạnh: “Điều này khẳng định Nhà nước đã và đang khuyến khích, hỗ trợ rất nhiều cho các tổ chức giáo dục chuyên biệt.”

Tuy nhiên, bên cạnh đó, một vướng mắc đã được chỉ ra trong dự thảo Thông tư liên tịch số 42/2013/TTLT-BGDĐT-BLĐTBXH-BTC: Sửa đổi, bổ sung ý 1, điểm a, khoản 1, Điều 8 “Giấy chứng nhận về khuyết tật do cơ quan có thẩm quyền cấp theo quy định của Nhà nước” bị cho là quá chung chung, gây hoang mang cho phụ huynh. Bà Trịnh Thị Phương Thảo, Điều phối viên dự án, đặt câu hỏi: “Phụ huynh sẽ không biết ‘cơ quan có thẩm quyền’ là những cơ quan nào? Quy định cần chỉ rõ để người dân dễ dàng tiếp cận.”

Tương tự, các góp ý cho Thông tư 03/2018/TT-BGDĐT và Thông tư 20/2022/TT-BGDĐT cũng chỉ ra rằng, dù có những thay đổi về việc chuyển vai trò của UBND cấp quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh sang vai trò của UBND cấp xã hay bổ sung thêm chức năng dạy nghề cho Trung tâm hỗ trợ, các chính sách vẫn cần bám sát hơn vào thực tế đặc thù của trẻ khuyết tật – nhóm trẻ có những khó khăn riêng về tâm lý, hành vi.

Đằng sau chính sách là những trăn trở từ thực tế

Phần sau của tọa đàm đã thực sự chạm đến những vấn đề cốt lõi khi lắng nghe chia sẻ từ chính những người trong cuộc. Đằng sau những điều khoản pháp lý là câu chuyện đầy trăn trở của giáo viên và phụ huynh.

Chia sẻ tại buổi họp, chị Nguyễn Hà Thu, một phụ huynh có con em khuyết tật đã không giấu được nỗi lòng: “Nhiều khi mình dạy con tập viết nhưng không hiểu được con, thế là con cáu, có thể tự đánh bản thân, gia đình hoặc người xung quanh. Hiện mình đã cho con can thiệp ở Trung tâm Giáo dục Hòa nhập ”

Lắng nghe câu chuyện của chị Thu, bà Đặng Thị Linh, Giám đốc Trung tâm Khoa học Công nghệ Kỹ thuật – Giáo dục Hòa Bình, đã bày tỏ sự đồng cảm sâu sắc. Bà đưa ra lời khuyên thiết thực, gợi ý phụ huynh áp dụng các phương pháp quan sát hành vi của trẻ (điều gì xảy ra trước và sau hành vi) để có thể thấu hiểu và tìm ra cách hỗ trợ con hiệu quả hơn.

Buổi tọa đàm khép lại với lời tổng kết của ông Võ Xuân Hòa, đại diện ban tổ chức. Ông khẳng định tất cả các ý kiến đóng góp, từ những vướng mắc trong chính sách đến những khó khăn trong thực tiễn, sẽ được MACDI tổng hợp và gửi đến Ban Soạn thảo – Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đây là nỗ lực chung nhằm thu hẹp khoảng cách giữa chính sách và cuộc sống, vì một mục tiêu lớn nhất: không để bất cứ trẻ em nào bị bỏ lại phía sau.